Alles over een slijmbeursontsteking - wat is het en hoe kom je ervan af?

Een slijmbeursontsteking is een aandoening waarbij de slijmbeurs ontstoken raakt. Slijmbeurzen zijn kleine zakjes gevuld met vloeistof die zich bevinden bij onze gewrichten. De functie van een slijmbeurs is om wrijving te verminderen en schokken op te vangen tussen verschillende weefsels zoals botten, pezen en spieren (let op; onze botten, pezen en spieren vangen natuurlijk ook deze schokken op). Dit wordt bereikt door de slijmbeurs te vullen met een vloeistof genaamd synoviaal vocht, dat fungeert als een smeermiddel om de wrijving te verminderen.

De slijmbeurs bevindt zich meestal in gebieden waar veel beweging is zoals gewrichten. Bij ontsteking of beschadiging van de slijmbeurs kan deze functie verstoord raken en kan het bijdragen aan pijnklachten, zwelling en bewegingsbeperkingen. Een slijmbeursontsteking noemen we in medische termen ook wel een bursitis, deze term kunnen we opdelen in twee woorden; bursae staat voor de slijmbeurs en itis betekent dat het een ontstekingsbeeld is. In dit blog duiken we dieper in op het onderwerp slijmbeursontsteking; wat veroorzaakt het? Waar kan het ontstaan? En hoe kom je er vanaf? Lees snel verder voor antwoorden!

Wat veroorzaakt een slijmbeursontsteking?

Verdikkingen van de slijmbeurs kunnen worden veroorzaakt door herhaalde druk op de slijmbeurs. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij mensen die vaak op hun knieën werken of bij sporters die dezelfde beweging keer op keer herhalen. Ook kan een slijmbeurs verdikking mogelijk ontstaan door een directe klap op het gewricht of door een infectie. Je leest het goed, ik heb bewust niet het woordje “ontsteking” gebruikt door de lading die dit met zich meebrengt. Want laten we eerlijk zijn verdikte slijmbeurzen worden vaak gezien op scans en vaak als oorzaak gezien van schouder, knie en heupklachten.

Het precieze mechanisme achter het ontstaan van een slijmbeursontsteking is niet zo heel relevant. Het is relevanter om te weten dat je lichaam reageert op een verandering, hierdoor creëert het een verandering in de weefsels (in dit geval de slijmbeurs).

Als je geen handschoentjes draagt in de sportschool dan heb ik nu een voorbeeld voor je. Kijk eens naar je handpalmen. Mooi stukje eelt is het niet? Zie een verdikte slijmbeurs als eelt, ze kunnen verdikken als normaal aanpassingsproces aan activiteit, net zoals de huid op je hand kan verdikken en eelt kan vormen wanneer deze wordt blootgesteld aan herhaaldelijke activiteit.

De kans is groot dat je al geruime tijd traint en niets voelt van het eelt die al een aantal jaar op je handpalmen zit. Als jij echter een newbie in de gym bent of plotseling veel meer blootstelling aan activiteit hebt gehad als gevorderde, dan is de kans groot dat je lichaam heel snel eelt heeft moeten vormen. Ja, dit kan gevoeligheid met zich meebrengen. Dit terwijl het bij jouw gymbuddy pijnloos werd gevormd door herhaalde geleidelijke regelmatige activiteit.

Dit is niet anders voor slijmbeurzen. Klikt gek is het niet? Nee, dat is het zeker niet. Want als we kijken naar bijvoorbeeld het onderzoek van Couanis et al (2016), dan weten we dat slijmbeurzen bij regelmatige geleidelijke activiteit pijnloos kunnen verdikken bij openwaterzwemmers (1). De dikte van de slijmbeurs (onder het schouderdak) nam toe naarmate het trainingsseizoen vorderde. Er was een significante correlatie tussen de dikte van de slijmbeurs en het aantal gezwommen kilometers in het zwembad in de voorgaande week. De dikte van de slijmbeurs vertoonde geen significante correlatie met pijn wanneer deze werd gemeten vóór de race (bij herhaaldelijk gedoseerde belasting, waaraan men kon adapteren). Echter, één week na de race was de dikte van de slijmbeurs bij schouders met pijn significant groter dan die zonder pijn.

Waar kan een slijmbeursontsteking ontstaan?

Er zijn meer dan 150 slijmbeurzen in het menselijk lichaam. Iedere slijmbeurs kan wel eens ontstoken raken. Niet getreurd want wij hebben de meest voorkomende voor je op een rij gezet.

Een slijmbeursontsteking bij het schoudergewricht

Een slijmbeursontsteking in de schouder kan bijdragen aan het ervaren van (pijn)klachten en kan het bewegen van de arm bemoeilijken. Vaak ervaart men in de sportschool klachten bij bewegingen boven de macht, press-oefeningen en rotaties in het schoudergewricht. Hierbij wordt overbelasting vaak als oorzaak gezien, maar het kan ook optreden na een val of andere blessure.

Een slijmbeursontsteking bij het heupgewricht:

Slijmbeursontstekingen in de heup komen bij mij in de praktijk minder vaak voor, dat betekent niet dat ze niet bestaan natuurlijk. Ook hierbij kan men (pijn)klachten ervaren in verschillende bewegingsrichtingen, vaak zien we dat een combinatie van buiging en rotatie te uitdagend is als men klachten ervaart. Dat betekent natuurlijk niet dat het een slechte beweging is. In de volgende artikel lees je alles over het zelfstandig herstellen van een slijmbeursontsteking bij het heupgewricht, zodat je snel weer je sport op volle toeren kan hervatten.

Slijmbeursontsteking in de onderbeenregio:

Ook in de onderbeenregio vinden we slijmbeursen terug. Er zijn verschillende slijmbeurzen gelegen in de knie, enkel en hiel. In de knie vinden we de Prepatellaire-, Infrapatellaire-, Suprapatellaire-, Pes anserinus-, Popliteale slijmbeurs. Zijn er best veel is het niet? Ook in de enkelregio zijn er nogal wat slijmbeurzen zoals de Retrocalcaneale-, Anterieure tibiotalaire-, Posterieure tibiotalaire-, Peroneale slijmbeurs. Tot slot vinden we in de hiel de volgende slijmbeurzen terug; de Retrocalcaneale- en Subcutane calcaneale slijmbeurs.

Slijmbeursontsteking bij het ellebooggewricht:

Ook bij het ellebooggewricht kan je last hebben van een slijmbeursontsteking. Gelukkig zien we dit in de praktijk weinig voorkomen, dat betekent helaas niet dat het niet kan voorkomen.

Je kan toch geen klachtenvrije slijmbeursontsteking hebben denk je nu…

Het kan dat het vorige onderzoek niet genoeg was om te verduidelijken dat je klachtenvrij kan zijn, terwijl je wel een verdikte slijmbeurs hebt. Een ander interessant onderzoek van de schouderregio laat ons zien dat bij het onderzoeken van 51 personen tussen de 40 – 70 jaar er bij maarliefst 78% een verdikte slijmbeurs waar te nemen was & dat allemaal pijnvrij (2)