Partydrugs: Een killer voor je spiermassa?
- Leestijd: 10 min.
De lente komt er weer aan en dat betekent ook dat het festivalseizoen gaat beginnen! Velen hebben maandenlang gewerkt om hun lichaam zo droog mogelijk te krijgen zodat ze er tijdens het festivalseizoen op z’n allerbest bijstaan. Beetje zonde dus om al dat harde werk met enkele feestjes ongedaan te maken door véél te grote hoeveelheden alcohol te drinken. Je hebt in een vorige blog tenslotte al kunnen lezen dat alcohol talloze negatieve effecten op je fysiek kan hebben. Deels om deze reden stappen veel mensen over op ‘partydrugs’. Dit zijn recreatieve drugs die de gebruiker niet alleen stimuleren en energieker maken, maar in veel gevallen ook vrolijker maken en een gevoel van extase geven. Dat partydrugs niet bekend staan als gezonde middelen is bij de meerderheid wel bekend, maar hoe zit het eigenlijk met de effecten op spiermassa? Dat zochten wij voor je uit!
De middelen
Wanneer we praten over partydrugs hebben we het over een selecte groep recreatieve drugs die vooral populair zijn in het uitgaanscircuit. Naast alcohol doelen we hierbij vooral op cocaïne, amfetamines (speed), XTC (MDMA), poppers en GHB. Al deze middelen hebben in meer of mindere mate een stimulerende en in een aantal gevallen psychedelische werking. Een stimulerende werking houdt in dat het middel het zenuwstelsel beïnvloedt waardoor onder andere vermoeidheid wordt geremd en de gebruiker meer energie en euforie ervaart. Andere effecten hiervan kunnen zijn dat de gebruiker een betere motoriek krijgt of meer focus krijgt. Een middel waar de meerderheid van de Nederlands dagelijks mee in aanraking komt, cafeïne, is ook een bekende stimulant. De middelen in dit artikel hebben echter een veel sterkere werking en om die reden worden ze dan ook niet onder dezelfde noemer beschouwd. Middelen zoals MDMA hebben tot bepaalde mate ook een hallucinogeen effect waarbij de perceptie kan veranderen. Dit loopt uiteen van een andere waarneming van zicht en geluid, tot daadwerkelijke hallucinaties.
De effecten
Over de gezondheidseffecten van deze middelen is vrij veel bekend. Zo is het verslavingsrisico bij veel van deze middelen erg sterk, met daarbij heftige ontwenningsverschijnselen. Daarnaast hebben veel stimulerende middelen een effect op de hartslag en bloeddruk, waardoor de kans op hart- en vaatziekten kan toenemen. Maar buiten de directe effecten op je gezondheid is er maar weinig concreet bekend over de invloed van partydrugs op je fysiek. Daarom zijn we eens dieper op de effecten ingedoken om te bepalen wat de invloed zou kunnen zijn!
Hoog cortisol
Cortisol, ook wel bekend als het stresshormoon, is een hormoon dat in het lichaam vrijkomt wanneer het stress ervaart. Dit kan zowel fysieke als mentale stress zijn en de ernst hiervan hangt volledig van de situatie af. Acute stress kan namelijk zelfs een positief effect hebben, waarbij het je alerter, energieker en gemotiveerder kan maken, bijvoorbeeld wanneer die deadline voor je school of werk steeds dichterbij komt. Chronische stress daarentegen is funest en kan zelfs leiden tot een burn-out. Wat veel mensen zich daarbij niet realiseren is dat dit ook op de lichaamssamenstelling een enorme invloed heeft, met een grotere kans op vetopslag en spierverlies als gevolg. Waarom dit belangrijk is om te weten in een artikel over partydrugs? Nou, onderzoekers ontdekten in 2008 dat proefpersonen die een avondje gingen stappen met MDMA in hun lichaam een cortisol-stijging van 800% ervaarden vergeleken met een controlegroep die niks nam. Het onderzoek liet zien dat de stijging 2,5 uur na inname het hoogst was, maar zelfs 4 dagen na inname alsnog aanwezig was. Deze toegenomen stress kan dus niet alleen op een festival een flinke impact hebben op je spiermassa, maar zelfs de dagen erna. In het andere diagram is te zien dat er na toediening van xtc zelfs een stijging van testosteron werd waargenomen. Echter werd de testosteron:cortisol ratio alsnog negatief beïnvloedt en zijn deze bevindingen niet zo eenduidig, wat ons tot het volgende punt brengt.
Partydrugs kunnen je testosteron verlagen
Buiten het feit dat een hoog cortisol level niet positief is voor je testosteron, hebben partydrugs mogelijk ook rechtstreeks een negatief effect op dit enorm belangrijk hormoon, in tegenstelling tot wat de afbeelding hierboven ons zegt. In 2008 hebben onderzoekers het effect van MDMA op ratten getest. Hierbij ontving één groep een eenmalige dosis MDMA, terwijl de andere groep 4 opeenvolgende weken MDMA toegediend kreeg. De resultaten waren overduidelijk: zowel de éénmalige als de chronische groep hadden significant lagere testosteronwaardes. Misschien nog wel het meest interessante hierbij is dat deze waardes een week na toediening werden gemeten. Dit betekent dus dat zelfs bij eenmalig gebruik van XTC je een week later nog een lager testosteron kunt hebben. Hoe dit effect zich vertaalt in het menselijk lichaam is helaas niet bekend, maar het onderzoek biedt genoeg redenen om overmatig gebruik te vermijden. Een ander interessant gegeven was dat de LH (Luteïniserend hormoon) waardes niet significant van elkaar verschilden. Dit hormoon geeft vanuit de hersenen een signaal af naar de testes om testosteron te produceren. Het lijkt er dus op dat het signaal voor hormoonproductie wel wordt afgegeven, maar de testes na toediening van MDMA hier niet meer goed tot in staat zijn.
GHB verhoogt je groeihormoon-waardes niet
In 1997 verscheen er een studie waaruit bleek dat GHB een middel was waarmee je effectief je groeihormoon-waardes kon laten stijgen. Dit is de reden geweest waarom veel bodybuilders het middel zijn gaan gebruiken, door de vetbrandende en mogelijke spieropbouwende effect van groeihormoon. Dit was reden genoeg voor een groep Nederlandse onderzoekers om het experiment over te doen, maar ditmaal voor een langere periode. Daarbij werd gevonden dat de groeihormoon-piekwaarde inderdaad hoger lag bij de groep die GHB had gebruikt, maar dat het gemiddelde over de gehele nacht zelfs iets lager was. De enige stijging in groeihormoonwaardes was bij proefpersonen die leden aan narcolepsie, een slaapstoornis. Dit duidt er dus op dat je voor een stijging van groeihormoonwaardes zeker geen GHB hoeft te nemen, met mogelijk zelfs een daling tot gevolg. GHB dus een ‘gezonde’ partydrug? Helaas toch niet.
Onderdrukte eetlust
Een bekend effect van stimulerende middelen is dat het de eetlust sterk onderdrukt. Voor veel mensen die af willen vallen klinkt dit als muziek in de oren, maar de waarheid is helaas niet zo rooskleurig. Een sterk onderdrukt hongergevoel op een festival dat de klok rond duurt betekent meestal dat je verre van genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt, al helemaal wanneer je fysieke activiteit ook nog eens veel hoger ligt dan normaal door het dansen. De combinatie van deze 2 dingen betekent al snel dat je lichaam in een erg katabole (spierafbrekend) staat terechtkomt. Het is hierbij natuurlijk wel het vermelden waard dat de frequentie doorslaggevend is. Wanneer je eenmaal per jaar partydrugs consumeert zal het nadelige effect wel meevallen, maar wanneer jij in de zomermaanden bijna ieder weekend op een festival uit je plaat staat te gaan moet je niet verwachten nog veel vooruitgang in de sportschool te maken. Dit wordt met name merkbaar wanneer je verder gevorderd raakt en je bij spiergroei op jaarbasis nog maar aan maximaal een paar kilo moet denken. Een aantal weekenden waarbij je meer afbreekt dan je lief is kunnen dan al een enorm effect hebben!
Uitdroging
Ironisch genoeg zorgen veel stimulerende middelen ervoor dat je meer dorst krijgt, waardoor uitdroging in theorie geen probleem zou moeten zijn. In de praktijk ligt dit echter wel wat anders, want naast dat stimulerende middelen zoals XTC je veel actiever maken, laten ze op zichzelf ook nog eens je lichaamstemperatuur stijgen. Daarbij zouden we bijna vergeten dat een graadje of 30 bij veel festivals ook niet ongebruikelijk is, wat de kans op uitdroging des te meer verhoogt! Een sterke mate van uitdroging kan erg slecht zijn voor je gezondheid, met zelfs schade aan verschillende organen als gevolg. Maar ook voor je spiergroei is dehydratatie funest! Niet alleen de kans op spierkrampen neemt toe, maar onderzoekers vonden in 2007 ook dat sportprestaties verslechterden als gevolg van dehydratatie. Ander onderzoek onderzocht bij duursporters het effect van uitdroging. Alhoewel prestatie er niet direct onder leek te lijden, bleek de testosteron:cortisol ratio wel negatief te veranderen. Combineer dit met het effect wat MDMA zelf al heeft en de invloed op je herstel en spiergroei kan groot zijn! Wanneer je door stimulerende middelen dus uitgedroogd bent, gecombineerd met een dag weinig tot géén voeding, is je lichaam allesbehalve klaar voor die volgende workout! Behoor jij tot die groep mensen die enorme dorst krijgt van partydrugs en dus ook enorm veel gaat drinken? Dan ben je nog niet gelijk gezegend, want bij een te grote hoeveelheid vocht kan het voorkomen dat het natriumgehalte in het bloed te ver daalt. Hierdoor kan hyponatriëmie ontstaan, wat ernstige gevolgen voor je gezondheid kan hebben. In mildere gevallen kan het voor een verstoorde vochtbalans zorgen waardoor spierkrampen makkelijk kunnen ontstaan!
Serotonine
Serotonine is een neurotransmitter die in de hersenen en het maagdarmkanaal wordt aangemaakt. Deze neurotransmitter staat er in eerste instantie om bekend dat het belangrijke invloeden heeft op je spijsvertering en het reguleren van je hongergevoel. Daarnaast is echter ook bekend geworden dat het een belangrijke rol speelt bij het in slaap vallen en wordt het zelfs het ‘gelukshormoon’ genoemd. Dat laatste heeft zijn oorsprong omdat een tekort aan serotonine een belangrijke oorzaak van depressies zou kunnen zijn. Wat dat nu met partydrugs te maken heeft? Een aantal stimulanten kunnen na gebruik een sterke verhoging van serotonine veroorzaken. Dit verklaart waarom gebruikers onder invloed vaak meer euforie en geluk ervaren. Terwijl dit op de korte termijn een positief effect kan opleveren, kan dit op de lange termijn des te meer problemen geven! Doordat de serotoninevoorraden ernstig zijn aangetast kan dit de dagen na gebruik invloed hebben op de gemoedstoestand, het hongergevoel en de kwaliteit van slaap (buiten het feit of je überhaupt al kunt slapen door de stimulerende werking). In de meest extreme gevallen kan dit zelfs een depressie tot gevolg hebben, wat logischerwijs je motivatie om te trainen niet beter maakt.
Neurotoxiciteit
Amfetamine, beter bekend als speed, is een van de meest populaire partydrugs door de langdurige energie die het geeft en de lage kostprijs. De neurotoxiciteit van dit middel is echter iets wat niet onderschat mag worden. Zo werd het effect van amfetamine binnenin de cel bestudeerd en werd waargenomen dat bij toenemende hoeveelheden er een snellere afgifte van oa. Dopamine en calcium plaatsvond. Samen met de verhoogde afgifte van andere stoffen zorgde dit uiteindelijk voor het sterven van de cel. Terwijl dit in een normaal scenario natuurlijk al funest is voor het lichaam, zou dit in combinatie met bodybuilding helemaal vermeden moeten worden! Alhoewel het onderzoek ons niks zegt over schade aan spiercellen, kan schade aan het zenuwstelsel natuurlijk wel de werking van spierweefsel beïnvloeden.
The day(s) after
De punten die hierboven genoemd staan brengen ons tot misschien wel het belangrijkste effect. Of partydrugs nu daadwerkelijk een negatieve invloed hebben op bijvoorbeeld de eiwitsynthese is nagenoeg niks over bekend en zal waarschijnlijk niet snel duidelijker worden. Wetenschappers hebben tenslotte wel iets beter te doen dan het effect van amfetamines op spiergroei testen, buiten het feit om dat dit totaal niet medisch verantwoord is. Wat we op basis van het bovenstaande wél weten is dat veel partydrugs zelfs op lage hoeveelheid al een sterke invloed kunnen hebben op verschillende andere processen in het lichaam. Een van deze belangrijke processen, zo niet de belangrijkste, is de hormoonhuishouding. Al deze gevolgen geven een vergelijkbaar effect als de kater die je van alcohol krijgt, maar dan sterker en met een langere werking! Gezond verstand kan ons natuurlijk al vertellen dat een dag lang rond stuiteren op een festival met nauwelijks voedingsstoffen, gevolg door slechte slaap en dagenlang ziek, zwak en misselijk zijn geen effectieve strategie is voor spiergroei!
Geniet, maar doe dit met mate!
De boodschap moge duidelijk zijn: waar partydrugs vaak als een goed alternatief voor alcohol worden beschouwd ligt de werkelijkheid toch anders. Een stijging van cortisol en daling van testosteron en groeihormoon kunnen een directe negatieve invloed op je spiergroei hebben. Tel daar nog eens bij op dat je het lichaam in een situatie plaatst waarbij noch voeding, training en slaap optimaal zijn en het spreekt voor zich dat partydrugs je op de termijn geen goede resultaten opleveren. Als jij dus toch partydrugs wilt gebruiken op festivals, beperk dit dan tot een aantal keer per jaar om de negatieve effecten zo veel mogelijk te vermijden!